Trong bối cảnh giáo dục không ngừng đổi mới, phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đang ngày càng được quan tâm và ứng dụng rộng rãi tại các trường mầm non. Phương pháp này không chỉ xem trẻ là người học thụ động, mà đặt trẻ vào vai trò trung tâm của quá trình học tập, giúp trẻ chủ động khám phá, tư duy và phát triển theo đúng năng lực cá nhân.

Tại Hệ thống Trường Mầm Non Thần Đồng, chúng tôi tự hào áp dụng phương pháp này một cách linh hoạt, sáng tạo và hiệu quả, nhằm mang đến cho trẻ một môi trường học tập yêu thương – nơi trẻ được lắng nghe, tôn trọng và phát triển toàn diện.

Phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm là gì?

Giáo dục mầm non không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt kiến thức, mà còn là hành trình giúp trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, cảm xúc và nhân cách. Tuy nhiên, mỗi đứa trẻ là một cá thể duy nhất với khả năng, hứng thú và tốc độ phát triển khác nhau.

Vì vậy, phương pháp lấy trẻ làm trung tâm ra đời nhằm đáp ứng những khác biệt đó. Phương pháp này hướng tới việc tổ chức các hoạt động học tập xuất phát từ nhu cầu, sở thích, kinh nghiệm và khả năng cá nhân của từng trẻ.

Thay vì dạy một chiều, giáo viên sẽ quan sát, lắng nghe và đồng hành cùng trẻ, từ đó thiết kế môi trường và hoạt động phù hợp, tạo điều kiện để trẻ học hỏi thông qua trải nghiệm thực tế.

Ưu điểm vượt trội của phương pháp lấy trẻ làm trung tâm

Phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ đơn thuần là một cách tiếp cận – đó là một hành trình nuôi dưỡng sự phát triển toàn diện, khơi dậy tiềm năng và vun đắp tâm hồn trẻ thơ.

Đối với trẻ

• Được tự do bày tỏ ý kiến, cảm xúc.

• Phát huy khả năng tư duy độc lập, sáng tạo.

• Tăng sự tự tin, yêu thích học tập và chủ động khám phá.

Đây là cơ hội để các em được là chính mình. Trẻ được tự do thể hiện cảm xúc, nói lên suy nghĩ, ý kiến cá nhân – điều tưởng chừng đơn giản nhưng lại vô cùng quý giá trong quá trình hình thành nhân cách. Qua đó, trẻ từng bước phát triển tư duy độc lập, sáng tạo, trở nên tự tin, yêu thích học tập và chủ động khám phá thế giới xung quanh bằng tất cả sự say mê và tò mò tự nhiên vốn có.

Đối với giáo viên

• Thúc đẩy sự sáng tạo trong thiết kế bài giảng và tổ chức hoạt động.

• Phát triển kỹ năng quan sát, thấu hiểu và tương tác tích cực với từng trẻ.

Phương pháp này là chất xúc tác khơi nguồn sáng tạo. Thầy cô không còn là “người truyền đạt” mà trở thành người bạn đồng hành – quan sát, lắng nghe, thấu hiểu và linh hoạt thiết kế những hoạt động phù hợp với từng cá nhân học sinh. Mỗi bài học, mỗi khoảnh khắc trên lớp đều là cơ hội để thầy cô và học trò cùng trưởng thành.

Đối với phụ huynh

• Tham gia tích cực vào quá trình giáo dục.

• Hiểu rõ tính cách và thế mạnh của con để đồng hành hiệu quả hơn trong việc nuôi dạy trẻ.

Đây là cánh cửa để bước sâu vào thế giới nội tâm của con. Khi được tham gia tích cực vào quá trình giáo dục, phụ huynh không chỉ hiểu rõ hơn về tính cách, sở thích và thế mạnh của con mình, mà còn trở thành người bạn đồng hành vững chắc trên hành trình nuôi dạy con bằng tình yêu và sự thấu cảm.

Một số phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm phổ biến

Hiện nay, có nhiều phương pháp giáo dục hiện đại cùng chia sẻ triết lý “lấy trẻ làm trung tâm”, tiêu biểu như:

• Phương pháp Montessori: Tôn trọng nhịp độ phát triển riêng của trẻ, giúp trẻ học thông qua trải nghiệm với giáo cụ trực quan.

• Phương pháp Reggio Emilia: Khuyến khích sự sáng tạo, giao tiếp và học tập thông qua dự án nghệ thuật và khám phá.

• Phương pháp Glenn Doman: Kích thích phát triển trí não sớm thông qua thẻ học và vận động thể chất.

Dù mỗi phương pháp có cách tiếp cận khác nhau, nhưng điểm chung là trao quyền cho trẻ lựa chọn, thể hiện và phát triển theo cách riêng của mình.

Những yếu tố cốt lõi trong phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

Để phương pháp này đạt hiệu quả, cần đảm bảo các yếu tố sau:

• Môi trường học tập thân thiện, an toàn, sáng tạo: Không gian học tập và vui chơi được thiết kế linh hoạt, phù hợp theo từng chủ đề, giúp trẻ cảm thấy được tôn trọng và yêu thương.

• Đồ dùng, giáo cụ học tập phong phú: Được lựa chọn kỹ lưỡng để phù hợp với độ tuổi và khả năng của trẻ, tạo điều kiện để trẻ học hỏi qua trải nghiệm thực tế.

• Tăng cường kỹ năng xã hội: Thông qua các hoạt động nhóm, trẻ được khuyến khích giao tiếp, hợp tác, phát triển sự tự tin và tinh thần cộng đồng.

• Kết nối chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình: Phụ huynh và giáo viên cần phối hợp nhịp nhàng để đồng hành cùng trẻ trong suốt quá trình phát triển.

Ứng dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại Thần Đồng School

Tại Trường Mầm Non Thần Đồng, phương pháp lấy trẻ làm trung tâm được triển khai xuyên suốt trong các hoạt động dạy và học:

Ứng dụng phương pháp Montessori

Chương trình Montessori được triển khai bài bản với 5 lĩnh vực trọng tâm:

• Thực hành cuộc sống

• Giác quan

• Ngôn ngữ

• Toán học

• Văn hóa

Trường có phòng học Montessori chuyên biệt cùng các loại giáo cụ phong phú, giúp trẻ phát huy tối đa năng lực khám phá và tư duy độc lập.

Học thông qua trải nghiệm thực tế

Các tiết học tại Thần Đồng luôn được xen kẽ với hoạt động thực tiễn như: trồng cây, nấu ăn, thí nghiệm, tham quan… giúp trẻ rèn kỹ năng sống, khả năng thích nghi và kết nối với thế giới xung quanh.

Hành trình lớn bắt đầu từ những bước chân nhỏ

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ là một phương pháp, mà là triết lý giáo dục nhân văn, hiện đại. Tại Thần Đồng School, chúng tôi tin rằng mỗi đứa trẻ đều là một hạt mầm quý giá – nếu được chăm sóc và định hướng đúng, bé sẽ phát triển vượt bậc cả về tư duy lẫn tâm hồn.

Hãy cùng Thần Đồng khơi nguồn đam mê học tập và xây dựng một tương lai hạnh phúc, thành công cho con ngay từ hôm nay.

Tìm hiểu một số tài liệu chuyên sâu về phương pháp lấy trẻ làm trung tâm:

📘 UNICEF: Early Childhood Education Overview

📘 UNESCO:  Why Early Childhood Care and Education Matters 

📘 World Bank: Teach ECE – Teaching Quality in Early Childhood Education

Tracy Ly